بخشی از مقاله
چکیده
اهمال کاری رفتاری است که موجب به تاخیر انداختن کارها می شود، که در افراد ابعاد مختلفی دارد.یکی از ابعاد آن به تعویق انداختن تکالیف تحصیلی می باشد، که اهمال کاری تحصیلی نام دارد . پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه اهمال کاری تحصیلی و ویژگی های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد رشت در سال تحصیلی 1396-97 می باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد.جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد رشت بود که از این تعداد150 نفر با توجه به متغیرهای پژوهش به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از مقیاس ارزیابی اهمال کاری سولومون و راث بلوم - 1984 - ، پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت مک کری و کاستا استفاده گردید.
برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که اهمال کاری تحصیلی با ویژگی های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد رشت رابطه دارند. این یافته با نتایج تحقیقات مشابه همسو می باشد.در پایان پیشنهاداتی برای تحقیق بیشتر در این زمینه ارائه گردید. نتایج پژوهش قابل کاربرد در بحث کاهش تعلل ورزی دانشجویان می باشد.
کلید واژگان: اهمال کاری تحصیلی ، ویژگی های شخصیتی
مقدمه
از آن جا که در هر نظام آموزشی، پیشرفت تحصیلی به عنوان مهمترین شاخص توفیق فعالیت های علمی و آموزشی محسوب می شود، بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان از اهمیت خاصی نزد پژوهشگران علوم تربیتی و روانشناسی برخوردار است. از جمله عواملی که آثار سویی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد اهمال کاری است.اهمال کاری در خصوص تکالیف تحصیلی یک مشکل رایج در میان دانشجویان است و از مهمترین علل شکست یا فقدان موفقیت فراگیران در یادگیری و دستیابی به برنامههای پیشرفت تحصیلی است. تقریبا یک چهارم از دانشجویان گزارش میدهند که مکررا تا درجهای اهمالکاری میکنند که برای آنها ایجاد استرس می-کند، که این امر عملکرد آموزشی ضعیف آنها را موجب میشود.
اهمال کاری یکی از بحث های مهمی است که درسالهای اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفت. که به عنوان یک رفتار عادتی در نظر گرفته میشود که شیوع فراوانی در جوامع مختلف دارد و روند رو به رشد آن بسیار گسترده است. این عادت، با تاخیر انجام دادن کار یا مسئولیت توام است و در نتیجه پیامدهای ناخوشایندی به همراه دارد اگرچه ممکن است پیامدهای منفی این عادت در زندگی روزمره نباشد اما زیان های برخاسته از شیوع این رفتار در بین افراد گروه های مختلف مهم و قابل ملاحظه است و همین امر ضرورت جلوگیری از چنین رفتاری را نمایان می سازد.
اهمال کاری در اغلب موارد میتواند از طریق ممانعت از پیشرفت و عدم دسترسی به اهداف، پیامدهای نامطلوب و جبران ناپذیری به همراه داشته باشد لذا لازم است اهمالکاری بیشتر مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد تا پژوهشگران بتوانند روش های مقابله ای خوبی برای کاهش اهمال کاری پیدا کنند. عوامل زیادی در اهمال کاری تحصیلی نقش دارند که از جمله آنها ویژگی های شخصیتی است. شخصیت از بنیادی ترین مفاهیم روانشناسی است.
روانشناسی شخصیت حوزه ای است که به بررسی ویژگی های فردی اعم از هیجانی و رفتاری میپردازد که معمولاً ثابت و قابل پیش بینی اند و در زندگی روزمره قابل پیگیری هستند یکی ازجنبه های مهم زندگی، موفقیت یا عدم موفقیت در تحصیلات دانشگاهی است. موفقیت در دانشگاه می تواند پیش بینی کننده بسیاری از پیشرفت های دانشجویان در آینده باشد. مانعی مشترک در بین دانشجویان که از پیشرفت و رفاه آن ها در آینده جلوگیری می نماید مشکلات ناشی از اهمال کاری است.
اهمال کاری به تعبیر الیس و ناوس آن است که کاری که برای اجرای آن تصمیم گرفته می شود؛ بدون دلیل مشخص به آینده محول شود؛ کاری که می تواند حداقل برای خود فرد نتایجی را در برداشته باشد و در عین حال، انجام ندادن آن نیز به زیان شخص است و باعث سرزنش کردن خود می شود. سایر محققان نیز در تعریف، به کاهلی و امروز و فردا کردن در انجام کارهای مهم - در زمان انتظار - همراه با تجارب ذهنی ناراحت کننده اشاره نموده اند اهمال کاری منجر به بروز رفتارهای تاخیری به شکل گوناگون می شود.
شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد اهمال کاری، در اثر عملکرد آکادمیک زیان بخش بوده و به صورت نمرات کم و مشروطی رخ می دهد. همچنین مطالعات نشان داده است که 70 درصد جمعیت دانشگاه، در تکالیف آموزشی اهمال کارند و احتمالا این نوع اهمال کاری، از دانشجوی سال اول به دانشجوی سال آخر افزایش می یابد. این دانشجویان در هنگام مقاله نویسی، مطالعه ی آزمون ها و تکمیل تکالیفی که اغلب پرفشار و موجد اضطراب است تمایل به اهمال کاری دارند.
پژوهشگران در حوزه ی اهمال کاری بر این باورند که عوامل متعددی می تواند در بروز و تداوم اهمال کاری مؤثر باشد از جمله این عوامل می توان به ویژگی های شخصیتی وکمال گرایی نام برد. افراد دارای تیپ های شخصیتی متفاوت تجربیات و همچنین روشهای خاص خود را برای مقابله با استرس و مشکلات زندگی خود دارند افراد دارای تیپ های شخصیتی بیشتر میل به برونگرایی و افراد دارای تیپ های B میل به درونگرایی دارند که این به نوبه خود تاثیرات فراوانی را در نحوه تحصیل فرد در محیط آموزش و همچنین انگیزه پیشرفت تحصیلی وی در آن محیط را داراست.
از دیگر مسایلی که در افت تحصیلی دانش آموزان تاثیر گذار می باشد، کمال گرایی است. کمال گرایی به عنوان مجموعه ای از معیارهای بسیار بالا برای عملکرد است که با خودارزیابی های منفی، انتقادات و سرزنش خود همراه می باشد کمال گرایی به عنوان سبک نوروتیک و منفی در رفتار مورد توجه قرار گرفته است.
بر اساس تقسیم بندی بهنجار نوروتیک، دو نوع کمال گرایی را متمایز کرده اند:کمال گرایی مثبت یا انطباقی استانداردهای شخصی سطح بالا اما قابل دسترس، گرایش به نظم و سازماندهی در امور، احساس رضایت مندی از عملکرد خود، جستجو برای تعالی در امور و انگیزش برای رسیدن به پاداش های مثبت، مشخص می شود.کمال گرایی منفی یا غیر انطباقی با استانداردهای سطح بالا و غیر واقع بینانه، نگرانی مفرط درباره اشتباهات و نقایص شخصی، ادراک فشار زیاد از محیط برای کامل بودن، ادراک فاصله زیاد بین عملکرد شخصی و استانداردها و شک و تردید اجبارگونه در امور و پرهیز از عواقب کارکردهای شخصی تعریف می شود.
با استفاده از تحلیل عاملی به این نتیجه رسیدند که میتوان بین تفاوت های فردی در خصیصه های شخصیتی پنج بعد عمده را منظور کرد که هر یک از عوامل میتواند در افت تحصیلی افراد تاثیر گذار باشد .یکی دیگر از عواملی که در افت تحصیلی داشن آموزان موثر است تغییرات حالات روزانه فرد است . علاقه پژوهشگران به تغییرات روزانه حالات روان شناختی، در دو دهه گذشته به سرعت رشد پیدا کرده است.
بیشتر این پژوهش ها به این موضوع می پردازد که چگونه حالات روان شناختی، در اثر حوادث زندگی روزمره تغییر می کند. رویدادهای روزانه، وقایع معمولی و تکراری زندگی روزمره افراد است.اگر چه خصوصیات شخصیتی زیادی وجود دارد اما از جمله مهمترین و با نفوذترین مدل ها در بررسی صفات شخصیت در دهه های اخیر مدل پنج عاملی بوده است که بیش از همه، پژوهش در حوزه شخصیت را به خود اختصاص داده است.
این پنج عامل اصلی شخصیت عبارتند از: روان نژندی ، برون گرایی ، انعطاف پذیری ، دلپذیری و با وجدان بودن ، که مک کری و کاستا اساسا این پنج عامل را به عنوان تمایلاتی که زمینه زیستی دارند معرفی کرده اند، این دو محقق بیان می کنند صفات شخصیت، مانند خلق وخو، آمادگیهایی درونی در مسیر رشد بوده و اساسا از تاثیرات محیطی مستقل هستند.شناسایی عوامل مؤثر بر اهمال کاری تحصیلی اهمیت فراوان دارد زیرا با شناسایی این عوامل از پیامدهای منفی آن در زمینه مسائل روانی، تحصیلی و هزینه های مادی پیشگیری می شود.
