بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی ر رابطه تنظیم هیجان ،میزان اضطراب و افسردگی با تاب آوری در دانشجویان زن دانشکده علوم انسانی و فنی می باشد. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. در این پژوهش جامعه آماری کلیه دانشجویان زن دانشکده علوم انسانی و فنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه بود که تعداد آنها حدود2700نفر بودند. نمونه آماری نیز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان تعداد300نفر از دانشجویان زن دانشکده علوم انسانی و فنی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تنظیم شناختی- هیجانی توسط گارنفسکی ، افسردگی بک، پرسشنامه حالت صفت اضطراب اسپیلبرگر و مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون می باشد. نتایج پژوهش نشان دادند که بین تنظیم هیجان با تاب آوری در دانشجویان زن رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. بین اضطراب با تاب آوری در دانشجویان زن رابطه منفی معنی داری وجود دارد. بین افسردگی با تاب آوری در دانشجویان زن رابطه منفی معنی داری وجود دارد. متغیر های تنظیم هیجان ،میزان اضطراب و افسردگی 41درصد واریانس تاب آوری در دانشجویان زن را پیش بینی می کند. همچنین با توجه به ضریب بتای بدست آمده متغیر تنظیم هیجان بیشترین سهم در پیش بینی تاب آوری در دانشجویان زن را دارد .
کلید واژه ها : تنظیم هیجان، میزان اضطراب، افسردگی، تاب آوری
مقدمه
تاب آوری، صرف مقاومت منفعل در برابر آسیب ها یا شرایط تهدید کننده نیست بلکه فرد تاب آور مشارکت کننده ی فعال و سازنده ی محیط پیرامونی خویش است. تاب آوری قابلیت فرد در برقراری تعادل زیستی - روانی و معنوی در مقابل شرایط مخاطر ه آمیز و نوعی ترمیم خود است که با پیامد های مثبت هیجانی، عاطفی و شناخت همراه است - ماستنٌ، . - 2008گارمزیٍ - 2006 - تاب آوری را یک فرآیند توانایی با پیامد سازگاری موفقیت آمیز با شرایط تهدید کننده میدانند. تاب آوری صرفاً پایداری در برابر آسیب ها با شرایط تهدید آمیز نیست. بلکه شرکت فعال و سازنده ی فرد در محیط است و می توان گفت تاب آوری، توانمندی فرد، در برقراری تعادل زیستی - روانی در شرایط خطرناک می باشد.
فردی که در تاب آوری است چاره ساز و انعطاف پذیر بوده مطابق تغییرات محیط خود را وفق می دهد و بعد از برطرف شد ن عوامل فشار زا به سرعت به حالت بهبود باز می گردد. افرادی که در انتهای سطح پایین تاب آوری هستند به مقدار ناچیزی خودشان را با موقعیت هایجدید وفق می دهد. اینها به کندی از موقعیتهای فشار زا به حالت طبیعی بهبود می یابند - کاوه،. - 1388ار ک، سیمونز، استین، ویکل من، هیچکاک َ - - 2012 درپژوهشی نشان دادند که افراد دارای تاب آوری بالا، در مواجهه با رویدادهای هیجانی با ماهیت خنثی و نامعلوم، بیشتر تمایل به نشان دادن هیجانات مثبت داشتند. به اعتقاد آنها این امر ممکن است به علت توانایی این افراد برای کنار آمدن موفقیت آمیز به هنگام روبرو شدن با موقعیت هایی با ماهیت بین فردی باشد.
ریو ُ - - 2009 نشان داد که تاب آوری با هیجانات مثبت، همبستگی مثبت و باهیجانات منفی مانند خشم، غمگینی همبستگی منفی دارد. همچنین پژوهش کار - 2007 - نشان داد که سطوح بالای تاب آوری به فرد کمک می کند تا از عواطف و هیجان های مثبت به منظور پشت سر نهادن تجربه های نامطلوب و بازگشت به وضعیت مطلوب استفاده کند - شهبازی راد،. - 1391تنظیم هیجان به عنوان یکی از متغیرهای روانشناختی، مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرارگرفته است - برای مثال گلمنِ، 1995؛ شاتهّ و همکاران، 1998، مایر ْ، کاروسو8 و سالوویُ، . - 1999 شواهد زیادی نشان می دهند که تنظیم هیجانی با موفقیت یا عدم موفقیت در حوزه های مختلف زندگی مرتبط است. تنظیم هیجان نقش مهمی در سازگاری ما با وقایع استر سزای زندگی دارد - برماس، . - 1388
هنگامی که فرد با یک موقعیت هیجانی روبرو می شود احساس خوب و خوش بینی برای کنترل هیجان کافی نیست بلکه وی نیاز دارند که در این موقعیت ها بهترین کارکرد شناختی نیز داشته باشد. در اصل در تنظیم هیجان به تعامل بهینه ای از شناخت و هیجان جهت مقابله با شرایط منفی نیاز است، زیرا انسان ها با هر چه مواجه می شوند آنرا تفسیر می کنند و تفسیرهای شناختی تعیین کننده واکنش های افراد است. از نظر بک عقاید منفی درباره خود عامل محوری در اختلال افسردگی است و نگرش های منفی بخش اصلی تغییرات خلق محسوب می شوند - گروسٌ، . - 2007 از طرفی تغییر در هر کدام از بخش های مختلف عملکرد سیستم های شناختی، از قبیل؛ حافظه، توجه و هوشیاری موجب تغییر خلق می شود .
بنابراین نمی توان نقش تنظیم هیجان شناختی را در سازگاری افراد با وقایع استرس زای زندگی نادیده گرفت. در رویکردهای نوین نیز، علت اختلالات هیجانی به نقص در کنترل های شناختی نسبت داده می شود، به طوری که ناتوانی در کنترل هیجان منفی ناشی از وجود افکار و باورهای منفی درباره نگرانی و استفاده از شیوه های ناکارآمد مقابله ای است - علی پور،. - 1390نتایج پژوهش ها نشان داده اند که ظرفیت افراد در تنظیم مؤثر هیجان ها بر شادمانی روانشناختی، جسمانی و بین فردی تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، نشانه های نارسایی تنظیم هیجان در بیش از نیمی از اختلالات محور I و در تمام اختلالات شخصیتی محور II اتفاق می افتد.
شواهد پژوهشی همچنان نشان می دهند که تنظیم مشکل دار هیجان ها، نظیر خشم و اضطراب، در بروز مشکلات جسمانی مانند بیماری های قلبی- عروقی و معده ای-روده ای نقش دارند. به همین دلیل نیز، راهبردهای تنظیم هیجان موضوع مورد علاقه بسیاری از پژوهشگران، نظریه پردازان و متخصصان بالینی است و درک اثربخشی فردی در تنظیم هیجان و شناسایی عوامل زیربنایی مؤثر در آن امری اساسی به شمار می رود. تنظیم هیجان وجه ذاتی گرایش های پاسخ هیجانی است. در واقع، تنظیم هیجان به اعمالی اطلاق می شودکه به منظور تغییر یا تعدیل یک حالت هیجانی به کار می رود. در متون روان شناختی، این مفهوم اغلب به منظور توصیف فرآیند تعدیل عاطفه منفی به کار رفته است. هر چند تنظیم هیجان می تواند در برگیرنده فرایندهای هشیار باشد،الزاماً نیازمند آگاهی و راهبردهای آشکار نیست. تنظیم هیجان در مدیریت هیجان ها نقش اساسی ایفا می کند - پرتو،. - 1389
تنظیم هیجان شکل خاصی از خودنظم بخشی است و به عنوان فرآیندهای بیرونی و درونی دخیل در بازبینی، ارزشیابی و تعدیل ظهور، شدت و طول مدت واکنش های هیجانی تعریف شده است که در سطوح ناهشیار، نیمه هشیار و هشیار به کار گرفته می شود. تنظیم هیجان بیشتر از دو چهارچوب مهم بررسی می شوند که عبارتند از: راهبردهای تنظیم هیجان که قبل از وقوع حادثه یا در آغاز بروز آن فعال می شوند، راهبردهای تنظیم هیجان که پس از بروز حادثه و یا بعد از شکل گیری هیجان فعال می شوند .راهبردهای تنظیم هیجان که قبل از وقوع حادثه فعال می شوند در کنترل هیجان منفی حوادث نقش مهمی دارند زیرا موجب تفسیر واقعه به نحوی می شوند که پاسخ های هیجانی منفی را کاهش می دهد - سیدمحمدی،. - 1386
با توجه به متغیر های پژوهش میتوان به نتایج تحقیقات سلیمانی و حسنی - 1394 - استناد کرد که ارتباط تنظیم هیجان و تاب آوری با بهزیستی روان شناختی در دانش آموزان را مورد مطالعه قرار دادند و نشان دادند که تنظیم هیجان و تاب آوری با بهزیستی روان شناختی رابطه مثبت و معناداری دارند بدین معنی که با افزایش تاب آوری و تنظیم هیجان، بهزیستی روان شناختی نیز افزایش می یابد و نتایج تحقیق، لزوم توجه بیشتر به متغیرهای تنظیم هیجان و تاب آوری دانش آموزان را نشان می دهد. همچنین مومنی و علیخانی - 1392 - رابطه عملکرد خانواده، تمایزیافتگی خود و تاب آوری با استرس، اضطراب و افسردگی در زنان متأهل شهر کرمانشاه نشان داد که بین عملکرد خانواده، خرده مقیاسهای - ارتباط، آمیزش عاطفی، ایفای نقش و حل مشکل - و تابآوری با استرس رابطه منفی و معنادار و بین خرده مقیاسهای تمایز یافتگی واکنش هیجانی و آمیختگی با دیگران رابطه مثبت و با خرده مقیاس جایگاه من رابطه منفی و معناداری بدست آمد .همچنین نتایج نشان داد که بین خرده مقیاسهای عملکرد خانواده و تابآوری با اضطراب رابطه منفی و بین خرده مقیاسهای تمایز یافتگی واکنش هیجانی و آمیختگی با
