بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی در دانشجویان انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه کاشان بود که از بین آنها 351 نفر 191 - نفر دختر و 160نفر پسر - با استفاده از نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سازگاری سینا و سینگ و پرسشنامه خودکارآمدی شرر استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی رابطه معناداری وجود دارد. با توجه به ارتباط بین سازگاری و خودکارآمدی، می توان از طریق آموزش و ارتقاء خودکارآمدی در دانشجویان، زمینه ارتقاء سطح سازگاری آنان را فراهم نمود.
مقدمه
دوره انتقال ار دبیرستان به دانشگاه می تواند برای بعضی از فراگیران دشوار باشد؛ از دید دانش آموزان، دانشگاه دوره ای است که کنترل های والدین و مدرسه کم شده و مثل بزرگسالان مستقل می شوند.پژوهش های قبلی نشان می دهند که این دوره، مرحله تعیین کننده ای است، به طوری که موفقیت و شکست فراگیران در مراحل بعد از زندگی دانشگاهی را مشخص می کند - گال، ایوانس و بلاروس1، . - 2000دوران تحصیل در دانشگاه برای بعضی دانشجویان می تواند استرس زا باشد - پری، هلادکی، پکران و پلتیر2، . - 2001دانشجویان با تنوعی از چالش ها از قبیل زندگی به دور از خانه، یادگیری راهبردهای جدید در محیط تحصیلی جدید، تشکیل روابط جدید رو به رو می شوند.
آن ها نیاز دارند که مستقل بودن را یاد بگیرند و اگر نتوانند با چالشهای جدید مقابله کنند، ممکن است دانشگاه را قبل از فارغ التحصیلی رها کنند - هابیبا، نورین و راهیل3،. - 2010از این رو امروزه در کنار توانایی های شناختی دانشجویان همچون بهره هوشی بالا و قدرت درک عالی، به عامل سازگاری تحصیلی در امر تحصیل و علم اندوزی نیز توجه زیادی می شود - خسروی، سردار، . - 1388 به طور کلی سازگاری4 را توانایی انگیزش، انطباق، مصالحه، همکاری و کنارآمدن با خود، محیط و دیگران تعریف کرده اند - فولادی، - 1383 و سازگاری تحصیلی5 را ناظر به توانمندی فراگیران در انطباق با شرایط و الزامات تحصیل و نقش هایی می دانند که مدرسه به عنوان یک نهاد اجتماعی فراروی آنها قرار می دهد - پیتوس6 ،2006،به نقل از اردلان،حسین چاری،. - 1390 روسر و اکلس،ساموروف - 1998 - 7 بیان کردند دانش آموزانی که در امر سازگاری تحصیلی با اشکال رو به رو می شوند، مشکلات آنها غالبا در سایر ابعاد نیز تظاهر می کند.
از این رو، بررسی عواملی که بر سازگاری بطور عام، و به طور خاص بر سازگاری تحصیلی تاثیر می گذارد حایز اهمیت است. یکی از این متغیرهای مهم، خودکارآمدی است.از دیدگاه بندورا - 1997 - 8 خودکارآمدی9 توانایی فرد در انجام عملی خاص در کنارآمدن کنارآمدن با یک موقعیت ویژه است.به عبارتی خودکارآمدی به قضاوت های افراد در رابطه با توانایی هایشان برای به ثمر رساندن سطوح عملکرد اطلاق می شود. بندورا بر اهمیت ادراک فرد از کارآمدی به عنوان میانجی شناختی عمل انسان تاکید دارد. پژوهش های اخیر بندورا نشان داده است که احساس خودکارآمدی پایین با افزایش فشار روانی، پاسخ های ضعیف تر به درد و انگیزش کمتر برای پیگیری برنامه های مربوط به تندرستی همبسته است، برعکس، احساس خودکارآمدی بالا با کاهش فشار روانی و پاسخ های زیستی کمتر به فشارهای روانی، قدرت انطباق بیشتر و علاقه مندی زیادتر به برنامه های تندرستی همبسته است.
باورهای تندرستی از طریق تاثیرات این باورها بر رفتارهای مرتبط با تندرستی فرد و دیگری از طریق تاثیر آن ها بر کارکرد زیستی او - پروین10،2001 ترجمه کدیور و جوادی. - 1386باورهای خودکارآمدی بر طرز تفکر افراد، چگونگی رویارویی با مسائل، سلامت هیجانی، تصمیم گیری، مقابله با استرس و افسردگی - بندورا و لوک11، - 2003 و انتخاب اهداف و دسترسی به آن ها - دویک1، - 2000 تاثیر می گذارد. لنت2 و همکاران - - 2009 در مطاله خود نشان دادند که خودکارآمدی و حمایت اجتماعی اجتماعی پیش بینی کننده سازگاری تحصیلی است.در مطالعه هیرس، وادا و واتاناب - 1999 - 3 بر روی تاثیر خودکارآمدی در سازگاری دانشجویان، معلوم شد که سه خرده مقیاس خودکارآمدی یعنی، توانایی قضاوت مبتنی بر اطلاعات هدف4، پایداری خود دار فعالیت5، و خودانطباقی در روابط انسانی6، قابلیت های اساسی لازم برای سازگاری تحصیلی هستند.
باورهای ناکارآمدی خود، هنگام مواجه شدن با مشکلات باعث تضعیف انگیزش می شود و به تبع آن سازگاری فرد را کاهش می دهد - ریو، دسی و رایان7،. - 2004 باورهای خودکارآمدی به عنوان مهمترین عامل پیش بینی کننده رفتارها و از جمله سازگاری در محیط آموزشی مطرح می شوند - لنت، براون و هاسکت8،. - 2000 یافته های اونولا، استاتین و نورمی - 2000 - 9 نشان داد که که باور ضعیف به خود کارآمدی موجب عدم سازگاری در مدرسه و باعث مشکلات رفتاری درون و بین فردی می گردد. خودکارآمدی هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر کیفیت ارزیابی دانش آموزان از فعالیتهای تحصیلی و سازگاری در محیط مدرسه تاثیر می گذارد.
دانش آموزانی که با اطمینان از توانایی شان در انجام مناسب تکالیف محوله وارد محیط آموزشی می شوند به طور معنی داری بهتر و سازگارتر از دانش آموزان دیگر عمل می کنند - چمرز، هیو و گارسیا10، 2001؛ لین11، . - 2006 به علاوه، نیگتنگل 12و همکاران - - 2013 نیز در پژوهشی دریافتند که دانش آموزانی که از سطح بالای مدیریت احساسات - هیجان ها - و خودکارآمدی عاطفی برخوردارند، سازگاری آنها در دانشگاه افزایش می یابد ودرنتیجه به انطباق آنها کمک می شود.باتوجه به مطالب پیشین، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سازگاری تحصیلی با خودکارآمدی در دانشجویان بود.
روش پژوهش
روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی - همبستگی است.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1393-94دانشگاه کاشان بود. 351 نفر از دانشجویان دختر و پسر 191 - دختر و 160 پسر - با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه سازگاری سیناو سینگ و پرسشنامه خودکارآمدی شرر استفاده شده است.
الف. پرسشنامه سازگاری سینا و سینگ:13 این پرسشنامه سه بعدعاطفی، آموزشی و اجتماعی سازگاری را مورد ارزیابی قرار می دهد. برای نمره گذاری آن به پاسخ هایی که نشانگر سازگاری است نمره صفر داده می شود و در غیر این صورت نمره یک منظور می شود. نمره پایین، نشان دهنده سازگاری بالاتر و نمره بالا ،نشان دهنده سازگاری پایین تر است. ضریب اعتبار این آزمون توسط سازندگان آزمون از طریق روش دو نیمه کردن برای سازگاری کل، عاطفی، اجتماعی، و آموزشی به ترتیب %95،
