بخشی از مقاله
چکیده
دلبستگی عبارت است از موقعیتی عمیق و پایدار زیستی، روانشناختی و اجتماعی که براساس ارتباط میان کودک و مراقبان او در سالهای اولیه زندگی شکل میگیرد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطهی سبکهای دلبستگی با سلامت اجتماعی دانشآموزان متوسطه دوم شهرستان سنندج میباشد. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده که جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدارس متوسطه دوم پسرانه شهرستان سنندج میباشد که در سال تحصیلی 96-97 مشغول به تحصیل میباشند. نمونه پژوهش حاضر شامل 120 دانشآموز متوسطه دوم میباشد که به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای تصادفی انتخاب شدهاند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس دلبستگی بزرگسالان هازان و شیور و مقیاس سلامت اجتماعی کییز استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با سلامت اجتماعی رابطه منفی و معناداری وجود دارد اما بین سبک دلبستگی ایمن با سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. با توجه به یافتههای پژوهش هر اندازه میزان دلبستگی به سمت دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا سوق یابد میزان سلامت اجتماعی نیز کاهش مییابد و سلامت اجتماعی دانشآموزان را میتوان با گرایش سبک دلبستگی به سمت دلبستگی ایمن افزایش داد.
کلیدواژه: سبک دلبستگی، سلامت اجتماعی، ایمن، اجتنابی، دوسوگرا.
مقدمه
از آنجا که انسانها در طول تاریخ حیات خود، زمانی که در گروههای کوچک به دنبال غذا در حرکت بودند، از سوی پارهای از حیوانات تهدید میشدند، مانند سایر نخستیها، شیوههایی برای مراقبت از کودکان و اعضای جوانتر، توسط بالغین و سایر بزرگسالان گروه داشتند. مراقبتی که اگر کودک از بزرگسال دور میافتاد هیچگاه بدست نمیآورد. لذا کودک برای آنکه بتواند بقای خود را حفظ کند باید رفتار دلبستگی را شکل میداد. نشانههای رفتاری خاصی که نزدیکی کودک به مراقبیناش را موجب شده و آن حفظ میکرد - کرین1 ، . - 2000 دلبستگی عبارت است از موقعیتی عمیق و پایدار زیستی، روانشناختی و اجتماعی که براساس ارتباط میان کودک و مراقبان او در سالهای اولیه زندگی شکل میگیرد. طرفداران این نظریه معتقدند که به احتمال زیاد سبک دلبستگی کودک براساس الگوهای فعال درونی از خود و نگارههای دلبستگی تا بزرگسالی ادامه مییابد و در روابط بزرگسالی منعکس میشود. الگوی دلبستگی اولین بار توسط بالبی در زمینه رشد کودکان بکار رفت و توسط آینسورث2 قابل بهرهبرداری شد، توسط هازان و شیور در سال 1987 در سه گروه دلبستگی ایمن3 ، دوسوگرا 4 و اجتنابی5 و برای روابط دلبستگی بزرگسالان دنبال شد - دیتاماسو، برانن-مک نولتی، راس و برگس6 ، . - 2003 دلبستگی یکی از برجستهترین مفاهیم روانشناسی معاصر است. این مفهوم به فرآیند شکلگیری و قطع شدن پییوندهای عاطفی اشاره دارد.
براساس نظرات بالبی، دلبستگی به معنای پیوند عاطفی است که در کودکی، بین کودک و مراقب اصلی وی شکل میگیرد و بر رشد اجتماعی و احساس کودک در کل زندگی مؤثر است - گوردون ، . - 2008 عدم تکوین دلبستگی به یک یا چند فرد مهم در سالهای اولیه زندگی با ناتوانی خود در برقراری روابط نزدیک با دیگران در بزرگسالی ارتباط دارد - هازن و شیور7 ، 1998؛ به نقل از بهاری و شیرخانی، . - 1388 به عقیده بالبی همهی کودکان بهنجار احساس دلبستگی پیدا میکنند و دلبستگی شدید شالودهی رشد عاطفی و اجتماعی سالم در دوران بزرگسالی را پیریزی میکنند. هرگاه اولین مرحلهی رشد کودک همراه با احساس امنیت پایهای فرد ضعیف باشد، جوان این ترس را دارد که مبادا به اشتغال پوچ و
