بخشی از مقاله
چکیده:
دلبستگی به عنوان یکی از عوامل حفاظتی که موجبات سازگاری بیشتر را فراهم می سازد در میزان تاب آوری افراد مؤثر است.دلبستگی یک رابطه هیجانی خاص است که مستلزم تبادل لذت ،مراقبت و آرامش است پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک دلبستگی و تاب آوری در میان دانش آموزان انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه سوم دبیرستان رشته تجربی مناطق1و2 شهر تهران بودند که 201نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند.
برای سنجش سبک دلبستگی از پرسشنامه سبک دلبستگی هازن و شیور و برای سنجش تاب آوری از پرسشنامه تابآوری کانر و دیویدسون - CD-RTS - استفاده شد. برای تحلیل یافته ها از آزمون همبستگی پیرسون،وتحلیل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده ودرتمام مراحل تحقیق ازنرمافزارآماریSPSSکمک گرفته شد. یافته ها نشان داد بین سبک دلبستگی ایمن با تاب آوری رابطه معنا دار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین سبک دلبستگی نایمن/دوسو گرا با تاب آوری رابطه معکوس وجود دارد.
مقدمه
تاب آوری توانایی منطبق ساختن سطح کنترل بر حسب شرایط محیطی می باشد، در نتیجهُ این انعطاف پذیری انطباقی، افراد دارای سطح بالای تاب آوری با احتمال بیشتری در زندگی خود عواطف مثبت را تجربه می کنند و از سطح بالاتری از اعتماد به نفس بر خوردارند و سطح سازگاری روانشناختی بالایی دارند، و به تبع آن رضایت از زندگی بالاتری را نشان خواهند داد - بلاک و کریمن3،1996به نقل از کیانی،. - 1389 عوامل متعددی در تاب آوری نقش دارند، برای مثال ماستن و همکاران - 2009 - 4 بر این باورند که تاب آوری بر عوامل درونی - مهارت های شناختی، تنظیم هیجان ها، تمایز یافتگی - ، عوامل خانوادگی - جو خانوادگی،شیوه های فرزند پروری،سبک دلبستگی - و عوامل اجتماعی - امنیت اجتماعی ، حمایت همسالان - وابسته است.
از جمله متغیر های محیطی موثر بر تاب آوری ، عوامل مرتبط به خانواده است. عوامل خانوادگی مانند شیوه های ارتباطی، سبک های دلبستگی5 و روش های فرزند پروری از طریق فرایند ها و مکانیزم های شناختی و هیجانی منجر به پیامدهای مثبتی همچون تاب آوری می شوند.والدین با نوع ارتباط و سبک دلبستگی که برای فرزندان ایجاد می کنند بر هوش هیجانی ، تاب آوری و بسیاری از پیامدهای فردی و اجتماعی تاثیر به سزایی به جا می گذارند - حسنی، شیخان، آریاناکیان و محمودزاده،. - 1392 در این میان با توجه به تحقیقات خارجی به نظر می رسد که دلبستگی به عنوان یکی از عوامل حفاظتی که موجبات سازگاری بیشتر را فراهم می سازد در میزان تاب آوری افراد مؤثر است.
دلبستگی یک رابطه هیجانی خاص است که مستلزم تبادل لذت ،مراقبت و آرامش است - بالبی ،1982به نقل از جونز و همکاران6، . - 2015 سبک دلبستگی به تفاوت های فردی کلی و پایدار در جهت گیری هایی که اشخاص در آنها آرامش را تجربه می کنند و در جستجوی حمایت هیجانی هستند، اشاره دارد - رولز و سیمپسون7،. - 2004برنینگ و بریت - 2013 - 8 معتقدند تعامل های اولیه کودک با مراقب و نوع دلبستگی،منجر به راهبردهای متفاوت در تنظیم هیجانی بعدی می شود. هوبر و شیور - 1987 - بر اساس نظریه بالبی سه نوع دلبستگی را تعریف می کنند:سبک دلبستگی ایمن9 مبین افرادی است که به راحتی می توانند با دیگران رابطه برقرار کنند و برای دریافت حمایت دیگران از خود تمایل نشان می دهند.
سبک دلبستگی مضطرب دو سو گرا10 افرادی است که تمایل زیادی به ارتباط صمیمانه با دیگران ندارند اما در عین حال نگران آن هستند که مورد پذیرش دیگران قرار نگیرندآنها درصورتی احساس خوب بودن خواهند داشت که دیگران آنها را بپذیرند. سبک دلبستگی اجتنابی11نشان دهنده افرادی است که برای آنها مساله مهم اتکا به خویشتن است و زمانی که احتمال طرد شدن از سوی دیگران می رود، این افراد می کوشند نیاز به دلبستگی را انکار کرده و تصویر مثبت از خود را حفظ کنند و تصویر منفی از دیگران دارند.
پژوهشگران معتقدند دلبستگی ایمن با عامل آرامش و آسودگی و دلبستگی نا ایمن با آگاهی هیجانی پایین همبستگی معنا دار دارد - مالینکوردت و وی12، . - 2005 در پژوهش پپینگ ، دویس و اودونوان - 2013 - 13، عدم توانایی تنظیم هیجان متاثر از سبک دلبستگی اضطرابی و اجتنابی بود.سوانبرگ - 1998 - 14معتقد است سبک دلبستگی ایمن، تاب آوری لازم را در فرد برای مقابله با رویداد های ناگوار فراهم می کند تا در آینده به عنوان یک فرد بزرگسال بدون آسیب های روانشناختی با آنها مقابله کند.
هاوکینز-راجرز - 2007 - 15نشان داد زنان دلبسته اجتنابی، آمادگی بیشتری برای خشم دارند و رفتار های مقابله ای منفی بیشتری از خود نشان می دهند و از سوی دیگر سبک دلبستگی ایمن با حفاظت در برابر آسیب در ارتباط است.در پژوهش بارتلی، هدو استنسفلد - 2007 - 16 نیز نشان داده شد افراد ایمن در مقایسه با افراد ناایمن از تاب آوری بیشتری برخوردارند. با توجه به مبانی نظری و پژوهشی ذکر شده هدف از این پژوهش پاسخگویی یه این سوال است که آیا بین سبک دلبستگی با تاب آوری با دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
