بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش تبیین رابطه بین و کمال گرایی4 با احساس تنهایی5 در بین دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس شهر مرودشت بوده است. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس مرودشت در سال 92-93 تشکیل می دهند که فراوانی آنها 10700 نفر می باشد. از این تعداد 170 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کمال گرایی و احساس تنهایی استفاده گردید وجهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج بیان می دارد: بین کمال گرایی منفی با احساس تنهایی رابطه ی معنادار وجود دارد.
واژههای کلیدی: کمال گرایی مثبت، کمال گرایی منفی، احساس تنهایی.
مقدمه
در جهان امروز توانمندی، قدرت اجتماعی، اقتصادی و رفاهِ هر کشوری در گرو استفاده ی بهینه از نیروی انسانی جوان و نوجوان آن است.دوره نوجوانی با تحولات فراوانی در زمینه های زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی همراه می باشد و هریک از این تغییرات می تواند یک عامل بحران را برای نوجوان محسوب گردد و در مواردی موجب بروز مشکلات عمده در بزرگسالی برای آن ها و برای جوامع آینده ی آن ها شود. از این رو بررسی ویژگی ها و مسایل موجود در این دوره اهمیت فراوانی دارد.احساس تنهایی تجربه ای همگانی است و همه آدمیان صرف نظر از جنس، سن، استعداد، نژاد، مذهب و پایگاه اجتماعی-اقتصادی در دوره ای از زندگی خود آن را تجربه می کنند - بحیرایی،دلاور،احدی، . - 1390
احساس تنهایی که پدیده ای جهانی است به فقدان روابط صمیمانه و نزدیک با دیگران اطلاق می شود و اغلب به عنوان هیجانی منفی و ناخوشایند تلقی شده و بر نگرش های فرد نسبت به خود و معنای زندگی اثر می گذارد. این احساس موجب می شود تا فرد احساس درماندگی، بیهودگی و بی کفایتی کند و برای زندگانیش اهمیت و ارزشی قایل نشود - ابراهیمی قوام، . - 1389پژوهش ها حاکی از آنند که این احساس در هر سنی، از دوران خردسالی تا سال های آخر عمر، مشاهده می شود. اما فراوانی آن در سال های نوجوانی و سال های آغازین بزرگسالی افزایش می یابد - رحیم زاده، بیات، اناری، . - 1388
احساس تنهایی انگیزه نوجوان را برای مشارکت موثر در فعالیت های اجتماعی جامعه و فعالیت کلاس درس و تحصیل سست می کند - نجفی، دهشیری، شیخی، دبیری، . - 1390مطالعات انجام یافته، جوانان و نوجوانان را به دلیل آمیزه ای از خصوصیات شخصیتی، بحران هویت، قرار گرفتن در آستانه ی بزرگ سالی و شرایط مختلف اجتماعی بیشتر در معرض خطر ابتلا به احساس تنهایی می داند - بحرایی، دلاور، احدی، . - 1390 از این رو از نظر بسیاری از صاحب نظران سال های نوجوانی سال های اوج بروز احساس تنهایی است - هینریچ و گالون1، . - 2006 پژوهش های بسیاری مشکلات هیجانی و روان شناختی بسیاری را با احساس تنهایی در نوجوانان در ارتباط دانسته - رحیم زاده و همکاران، . - 1388
احساس تنهایی در طول زمان فعالیت های جسمانی، عاطفی، روان شناختی را محدود نموده، توانایی فرد را برای مقابله کاهش می دهد - بحرایی، دلاور و احدی، . - 1390از آنجا که بافت اصلی جامعه ی ایران را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهد و این گروه های سنی بیشتر در معرض خطر احساس تنهایی قرار دارند، لزوم پرداختن به این موضوع در میان نوجوانان و جوانان، هر چه بیشتر احساس می شود.کمال گرایی به عنوان یک صفت شخصیتی، سازه ای چند بعدی است - فرست- مارتین لهارت2 ، - 1990که با تلاش برای بی نقص بودن و وضع معیارهای عالی برای عملکرد همراه با تمایل به ارزشیابی های کاملاً انتقادی از رفتار شخصی و حساسیت بیش از حد در مورد اشتباهات، مشخص می شود - ، فرست وهمکاران3، - 1990 بعد نخست به عنوان کمال گرایی مثبت، سالم یا سازش یافته توصیف شده است و جنبه هایی از کمال گرایی را در بر می گیردکه به تلاش برای کامل بودن مرتبط می شود.
این بعد از کمال گرایی با شاخص های سازگاری خوب مانند مقابله ی کارآمد،سبک های دفاعی رشد یافته، سبک دلبستگی ایمن، عاطفه ی مثبت، بردباری، روابط بین شخصی، عملکرد تحصیلی بالا و موفقیت ورزشی همبستگی دارد - بشارت، حومینیان، قهرمانی، نقی پورگیوی، . - 1390بعد دوم به عنوان کمال گرایی منفی، ناسالم یا سازش نایافته توصیف شده است و جنبه هایی از کمال گرایی را در بر می گیرد که با ارزشیابی های انتقادی از عملکرد شخصی، نگرانی در مورد اشتباهات و احساس تعارض بین انتظارات و دستاوردها مرتبط است. این بعد از کمال گرایی یا شاخص های ناسازگاری مثل افسردگی اضطراب، استرس و عاطفه ی منفی همبستگی دارد - بشارت، حومینیان، قهرمانی، نقی پورگیوی، . - 1390در کمال گرایی منفی افراد رفتارهای ناقص و تقویت منفی نشان می دهند. برای مثال، افراد در مورد ارزیابی خود به وسیله دیگران شک می برند و از این که اشتباهی را بیش از حد مرتکب شوند، نگران هستند.
انجام رفتارهای افراطی اجتنابی باعث مشکلاتی در مورد ارزش خویشتن و در نهایت به نتایج منفی منجر می شود - استیفن، . - 2000در افرادی با گرایش شدید کمال گرایانه، فرد هر چیزی را درست و کامل می خواهد چنین شخصی می خواهد همه چیز را در کنترل داشته باشد و کارهایش مورد پسند همه قرار گیرد و همین موضوع می تواند در سطح بالایی از ناکامی و فشار روانی بینجامد و این خود باعث جدایی فرد از اطرافیان و تنهایی وی می شود - سروقد، برزگر، بلاغی، . - 1390به نظر می رسد کمال گرایی از جمله عاملی هست که می تواند با احساس تنهایی در افراد، مرتبط باشند. به این منظور هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی کمال گرایی با احساس تنهایی میان دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر مرودشت و بررسی این سوال است که آیا کمال گرایی با احساس تنهایی میان دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر مرودشت رابطه معنادار وجود دارد؟
پژوهش های پیشین پژوهش های داخلی:
محمدی و جوکار - - 1389، در بررسی رابطه بین پیامدهای کمال گرایی، مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدمرودشت، بیان می دارند که دو بعد از کمال گرایی - هنجارهای شخصی و سازماندهی - ، اضطراب، افسردگی و تنیدگی را تبیین می کند.سروقد و همکاران - - 1390، در پژوهش خود با عنوان ویژگی های شخصیتی باابعاد کمال گرایی و شیوه های مقابله با استرس در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت؛ بیان می دارند که بین ویژگی های شخصیتی - عامل های برون گرایی، باز بودن، توافق پذیری و وجدان بودن - با کمال گرایی مثبت رابطه مثبت معنادار و بین عوامل روان نژدی و کمال گرایی منفی رابطه ی مثبت معنی دار وجود دارد.
افراد برون گرا تمایل به فعالیت های جسمی و کلامی دارند و درون گرایان به تنهایی و استقلال علاقه مند هستند. سطح پایین جرأت ورزی - عدم ابراز وجود - اغلب با گرایش شدید کمال گرایانه همراه است، یعنی فرد هر چیزی را درست و کامل می خواهد چنین شخصی می خواهد همه چیز را در کنترل داشته باشد و کارهایش مورد پسند همه قرار گیرد و همین موضوع می تواند در سطح بالایی از ناکامی و فشار روانی بینجامد.اصلانخانی و همکاران - - 1390در پژوهشی با عنوان »مقایسه ی کمال گرایی دختران نوجوان فعال و غیر فعال مناطق 2، 4 و 5 تهران بیان می دارند که کمال گرایی بهنجار با عزت نفس بالاتر، و کمال گرایی منفی با عزت نفس پایین تر ارتباط دارند و این خود می تواند منجر به ارتقای عملکرد اجتماعی نوجوانان و یا بلعکس تنهایی و انزوای آن ما شود .
