بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش با هدف شناخت عوامل و زمینه هاي قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید موثر بر گسترش گردشگري مذهبی امامزاده سید محمود - ع - از دو روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده است و داده هاي مورد نیاز به صورت اسنادي و پیمایشی تهیه گردیده و در تشخیص و تعیین راهبردهاي مناسب از مدل SWOT استفاده شده است . نتایج نشان داد که راهبردهاي SO ، WO ، ST و WT به ترتیب با امتیازهاي وزنی 3/923 ، 3/730 ، 3/556 و 3/363 در رده هاي اول تا چهارم برترین راهبردها با توجه به ترکیب عوامل چهارگانه SWOT بوده اند .
واژههاي کلیدي: گردشگري مذهبی ، برنامه ریزي راهبردي ، مدل SWOT ، امام زاده سید محمود - ع -
-1 مقدمه
از میان شاخص هاي حیاتی و نمادین تمدن هاي دنیاي قدیم و جدید، گردشگري تنها نمادي است که گسترة جغرافیایی آن را مرزهاي سیاسی کشورها ، تقسیمات اداري و قلمرو اقتدار قومی تعیین نمی کند - خسروي ، . - 1384در دنیاي امروز صنعت گردشگري - توریسم - را می توان غنی ترین وپردر آمدترین بخش اقتصاد دانست که ویژگی بارز آن پایداري وتوسعه روز افزون است . منابع لایزال این بخش پر درآمد، مخصوصاً در جوامعی که تاریخ کهن سال و فرهنگی پر بار و طبیعتی متنوع وغنی دارند، اما هنوز به جرگه ي کشورهاي صنعتی پیش رفته نرسیده اند ، نقشی بسیار اساسی وحیاتی در آینده ي جامعه دارند، وبرنامه ریزي براي توسعه وگسترش این صنعت پایدار، از ضروري ترین وفوري ترین اقدامات آینده ساز محسوب می شود - رنجبران ، . - 1387
یکی از رایج ترین اشکال گردشگري در سراسر جهان،گردشگري مذهبی می باشد که قدمت آن به فرهنگ دینی برمی گردد.در واقع سفر به منظور زیارت،امروزه با نام گردشگري مذهبی یا گردشگري حلال مطرح می شود.سفري که در همه ادیان و در همه فرهنگها در مسیرهاي دور و نزدیک و در تعداد اندك و بسیار دیده می شود.سابقه این نوع از گردشگري به قرون و اعصار گذشته مرتبط می گردد و بطور کلی شامل سفرها و بازدیدهایی می شود که اصلی ترین هدف از آنها تجربه اي مذهبی است.جاذبه هاي مذهبی،زیارتگاه ها و اماکن مقدس هر ساله تعداد زیادي از گردشگران را به سوي خود جذب می کنند،تأسیسات اقامتی و پذیرایی این نوع از گردشگري مانند مسافرخانه ها و زائرسراها با توجه به بافت اجتماعی فرهنگی و عقیدتی گردشگران و جامعه میزبان داراي ویژگی هاي خاص خود است که در هر کشوري از تنوع بسیار بالایی برخوردار می باشد و نکته قابل توجه در این زمینه این است که گردشگري مذهبی تنها شکل از اشکال گردشگري می باشد که بر موانع آب و هوایی غلبه می نماید - محلاتی ، . - 1380
گردشگري مذهبی یکی از اشکال عمده ي گردشگري است که شامل دیدار از اماکن مذهبی و انجام فرایض دینی و مذهبی است - حیدري چیانه ، . - 1387 این نوع گردشگري، یکی از قدیمی ترین و پررونق ترین گردشگري هاي گذشته و حال حاضر در سراسر جهان است که ریشه در باورها و اعتقادات دینی _ مذهبی دارد ، به مفهوم تخصصی خود فراتر از وابستگی به زمان و اوقات فراغت ، عامل مهم جغرافیاي انسانی در شکل گیري مسافرت ، ایجاد تمرکز و چشم انداز فرهنگی است - بدري و طیبی ، . - 1391از آنجایی که اعتقادات هر سرزمین براي مردم آن دیار از اهمیت فوق العاده اي بر خوردار است ,نوع نگرش به مذهب نیز داراي ریشه اي کهن در جوامع به حساب می آید ,نگرش به توریسم زیارتی و مذهبی که در برخی مواقع در جاي یکدیگر استفاده می شوند و این دو مقوله که تعریف مخصوص به خود را دارند نمی تواند در همه جا باعث جذب توریست شود .
بین کلمه مذهب و زیارت تفاوت زیادي وجود دارد سعی می شود با یک مثال کوچک این دو را از هم تفکیک و مشخص کرد .بطور مثال وقتی یک فرد به سمت بعقه شیخ زاهد گیلانی در لاهیجان می رود و از آن بعقه بازدید میکند بنابراین در چارت توریسم زیارتی قرار گرفته و نوع گردشگري زیارتی را شکل می بخشد حال اگر براي دیدن مسجدي با همین قدمت برود مثل مسجد اکبریه لاهیجان این نوع توریسم ,توریسم مذهبی نامیده می شود که می تواند همان جذابتی را که براي یک مسلمان دارد براي غیر مسلمانان صاحب هر دین و مسلکی باشد - تقوي ، . - 1375در واقع گردشگران مذهبی ، گردشگرانی فرهنگی هستند که براي زیارت اماکن ، آثار ،یادمانهاي مذهبی، انجام اعمال مذهبی و دینی، ترویج و آموزش و گذران اوقات فراغت در مکانها و مراکز مذهبی جهان