بخشی از مقاله
.1چکیده
در ادبیات معاصر رهبری و مدیریت سازمانی؛نظریه رهبری تحول آفرین به عنوان سرآمد تمامی نظریه ها در مقام توصیف فرآیندهای اثر بخشی رهبری شهرت یافته است.این نظریه ها در مقام توصیف فرایند های اثربخشی رهبری شهرت یافته است.این نظریه در عین حال توانسته است الگوی مناسبی را برای ایجاد تغییرات بنیادین و تحول در شاکله بسیاری از سازمان های امروزی ارائه دهد .در این روند ما برآنیم تا ارزش علمی و دستاورد های کاربردی نظریه تحول آفرین؛روند شکل گیری و فراز و فرودهای مرتبط با سیر تکاملی آنرا بررسی کنیم و در فرجام؛تصویر روشنی از ماهیت و ابعاد آن ارائه کنیم.
.2واژگان کلیدی:رهبری تحول آفرین؛ رهبری پرجاذبه ؛اثربخشی رهبری؛نفوذ آرمانی ؛تحریک فرهیختگی ؛الهام بخشی و حمایت توسعه گرا
.3مقدمه
ادبیات رهبری و مدیریت؛طی دو دهه گذشته ؛شاهد تکوین و مقبولیت یافتن طیف جدیدی از نظریه های مربوط به رهبری اثربخش بوده است.در میان این دسته از نظریه ها؛نظریه رهبری تحول آفرین به مرور توانسته است نزد دانشمندان و متفکران این حوزه از معارف علمی؛مقبولیت بیشتری رابه مثابه پارادایمی جدید کسب کند.دوتن از دانشمندان برای دست یافتن به درک بهتری از ارزش و اهمیت رهبری تحول آفرین؛عملکرد شمار قابل ملاحضه ای از سایر سازمان های طلایه دار و کمال جو را که در عین حال از فرهنگ غنی و منسجمی برخوردارند ؛مورد مطالعه قرار داده و در پایان به این جمع بندی دست یافته اند که در ورای این عملکردهای چشمگیر و این فرهنگ های سرشار؛حداقل یک رهبر تحول آفرین در برخی از مراحل توسعه سازمان های مربوط ؛ایفای نقش کرده است - پی ترز و واترمن؛1982 ص - 82
.4ادبیات رهبری تحول آفرین
نظریه تحول کار آفرین را بس در سال 1985 مطرح کرده است و می توان آن را فرآیند نفوذ آگاهانه در افراد یا گروه ها به منظور ایجاد تغییر و تحول ناپیوسته در وضع موجود و کارکردهای سازمان به عنوان یک کل تعریف کرد - موعلی؛ - 1382 تئوری رهبری تحول آفرین به منظور تمایز بین آن دسته از رهبران که روابط قوی و انگیزشی با زیر دستان و پیروان برقرار می کنند و آن دسته از آنها که به طور گسترده متمرکز بر مبادله یا تعامل برای ایجاد نتایج اند به وجود آمد - DUCKETT AND. - MACFARLANEرهبری تحول آفرین پیروان را برای بالا بردن سطح خلاقیت فردی و خود شکوفایی برای بسط علایق تیمی؛گروهی سازمانی و جامعه تشویق و کمک می کند - - Yammarino .
بر اساس نظر پاوار و ایستمن ؛اثر بخشی یک رهبر تحول آفرین نتیجه سه عامل است ؛موقعیت نسبی سازمان در پیوستار پذیرش سازمانی - پذیرش تغییر - ؛درجه تطبیق فرآیند تحول آفرینی لازم برای موفقیت سازمان و فرایند رهبری تحول آفرینی که در سازمان در حال اجراست و قابلیت های رهبران تحول آفرین برای اجرای فرایند مناسب تحول آفرینی یک رهبر تحول آفرین؛تغییر را در کل سازمان القا کرده و چشم اندازی برای مدیران و کارکنان خلق کند - مطلبی اصل؛ - 1386 چنانچه یک رهبر؛تحول آفرین باشد؛حس تحسین ؛احترام و وفاداری را در میان پیروان ایجاد خواهد کرد و بر اهمیت داشتن تعهد جدی جهت رسیدن به رسالت سازمان تاکید خواهد کرد - . - Moriano, 2009,gumusluoglu and moleroابعاد رهبری تحول آفرین که مورد تایید اکثر محققان است عبارتند از ؛ نفوذ آرمانی؛ انگیزش الهام بخش؛ترغیب ذهنی ؛ملاحضاتفردی - . - Amram,2005
.5تعریف رهبری
رهبری مفهوم سهل وممتنع نیست؛تقریبا به تعداد صاحب نظران رهبری از آن تعریف وجود دارد؛اما در مجموع عقیده بسیاری از دانشمندان مدیریت این است که رهبری شامل فرآیند نفوذ است؛به عبارت دیگر رهبری توانایی نفوذ در دیگران - فرد یا گروه - برای رسیدن به اهداف است - هرسی بلانچارد و دوی؛ - 1996 این منبع نفوذ می تواند مانند نفوذی که شخص به دلیل برخورداری از مقام و مسئولیت مدیریتی به دست می آورد رسمی یا غیر رسمی باشد.
.6رهبری تحول آفرین
در واقع این مدل از رهبری آخرین نظریه مربوط به رهبری بوده است که بعد از نظریه های صفات مشخصه رهبری ؛سبک های رفتاری و نظریه وضعیتی رهبری بوجود آمده است؛الگوی رهبری مراوده ای توافقی بر این ندارند که چگونه رهبران به بهترین صورت می توانند در پیروان خود نفوذ کنند.تاکید رویکردهای اولیه رهبری بر ویژگی های شخصیتی رهبر بود؛سپس توجه صاحبنظران به رفتارهای رهبری و عوامل اقتضایی معطوف شد. در سال های اخیر بسیاری از رهبران به این واقعیت پی برده اند که نمی توانند تغییرات عمده ای را در شیوه های اجرای کار در سازمانشان برای حفظ بقا انجام دهند.این امر به نگرشی نوین نسبت به نظریه های رهبری منجر شد - هرسی بلانچارد و دوی - 1996امروزه چنین به نظر می رسد که نوع رهبری موردنیاز برای مدیران عالی سازمان های فعلی و آینده؛رهبری تحول آفرین است .
این نوع رهبری بمراتب از رهبری پرجاذبه و اقتضایی فراتر است. - - پاول هرسی - - و - - کنت بلانچارد - - رهبری تحول آفرین را چنین تعریف می کنند:فرآیند نفوذ آگاهانه در افراد یا گروه برای ایجاد تغییر و تحول ناپیوسته در موقعیت فعلی و کارکردهای سازمان به عنوان یک کل - هرسی و دیگران؛ - 1996 تغییر ناشی از چشم انداز بر برخی باورها و ارزشهایی مبتنی است که اعضای سازمان برای اجرای اقدامات و نقشهای جدید سازمانی تشویق می کنند؛به عبارت دیگر چشم انداز؛روش کنترل مناسبی برای اطمینان یافتن از نوع فعالیتهای مورد نیاز برای دستیابی به موقعیت آینده است - هلریگل و اسلوکام؛ - 1996رهبران تحول آفرین از طریق تایید اندیشه ها وارزش های اخلاقی کارکنان و الهام بخشیدن به آنها برای اندیشیدن به مسائل بااستفاده از شیوه های نوین؛انگیزه فوق العاده ای را فراهم می کنند.آنان از طریق گفتار و کردارشان ؛کل جامعه را دچار