بخشی از مقاله
چکیده:
این مقاله به بحث در مورد تبیین ارتباط سرمایه اجتماعی وتوسعه تکنولوژی ونقش آن در تدوین نقشه راه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تاکید دارد. ابتدا بطور مختصر انواع سرمایه ها را برشمرده در ادامه مفهوم سرمایه اجتماعی، ابعاد و مولفههای آن را مورد مطالعه قرار داده ﻭ دراین راستا به تعاریف و مفاهیم ارایه شده از سوی صاحب نظران حوزه جامعه شناسی، اقتصاد وتکنولوژی پرداخته وسرمایه اجتماعی در سه بعد کلی شامل ابعاد ساختاری، شناختی ﻭ ارتباطی بیان نموده و نیر ارتباط هر بعد با تکنولوژی سخت و تکنولوژی نرم را مطرح و در پایان این بحث با توجه به مباحث مطرح شده تاثیر و نقش سرمایه اجتماعی و توسعه تکنولوژی که مورد نیاز در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می باشد و از آنجا که هر رشد و پیشرفتی الزاما نیازمند فراهم بودن بستر و زمینه مخصوص به خود میباشد در این تحقیق به زیر ساختهای نرم - سرمایه اجتماعی.... - پرداخته و در پایان الگویی را پیشنهاد داده است.
مقدمه
جوامع بشری در سراسر این کره خاکی درطول قرن ها ارتباطات متنوعی برقرار نموده اما درسالهای اخیر سرعت این ارتباطات و مبادلات به نحو حیرت آوری افزایش یافته است. هواپیماهای جت، خدمات تلفنی ارزان، ماهواره، ایمیل، رایانهها، کشتی های اقیانوس پیما،جریان سریع نقل و انتقال سرمایه همه و همه دنیا را به هم متصل و وابسته کرده است. شرکتهای فراملیتی و چند ملیتی کالاهای خود را درچندین کشور تولید و به مصرف کنندگان سراسر دنیا به فروش میرسانند.
تولید و تجارت مفهومی واحد پیدا کرده است. پول، تکنولوژی و مواد خام به سرعت از یک کشور به کشور دیگر منتقل و همراه آنها ایدهها و فرهنگها نیز آزادانه به چرخش در میآیند. در نتیجه قوانین، اقتصاد ها وجنبش های اجتماعی در سطح بینالمللی شکل میگیرند.... - راپلی، - 2004 توسعه وحیات معقول انسانی در پرتو تامین نیازهای مادی و معنوی او است و از عوامل مهم توسعه و رشد در یک نظام اقتصادی، سرمایه و انواع مختلف است برای مثال براساس دیدگاه مطرح شده در سمپوزیوم OECD سرمایه فیزیکی، سرمایه طبیعی، سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و... بعنوان نمونه از تقسیم بندیهای گوناگونی پیرامون انواع مختلف سرمایه در روند رشد و توسعه اقتصادی مطرح است. - اعتصامی، - 1390
انواع سرمایه ها
هر سازمانی برای تحقق اهداف خود دست کم نیازمند سه نوع سرمایه است که مکمل یکدیگر و رشد و توسعه سازمان نیز مشروط به حضور هر دسته سرمایه حداقلی سرمایه اجتماعی، انسانی و سرمایه اقتصادی است. امروزه ادبیات توسعه در مبحث سرمایه حاوی صور متعددی از این مفهوم است. سرمایه در معنای عالی خود دلالت بر مجموعه داراییها، امکانات و منابع در اختیار دارد که در قالب و اشکال مختلف نمود پیدا میکند که مهمترین آنها عبارتند از:
1. موهبت طبیعی: شامل داراییهای طبیعی و زیست محیطی در اختیار یک جامعه مانند آب، معادن، جنگل، خاک، سرزمین و... .. است.
2. سرمایه فیزیکی: شامل مجموعه ماشین آلات، کارخانهها، سازهها، تجهیزات زیربنای ساختمان و... است که دست ساز بشر است.
3. سرمایه انسانی: قابلیتها و توانمندیهای انسانی که مبتنی بر دانش، تخصص و مهارتهای انسانی است.
.4 سرمایه فرهنگی: ویژگیها و عادات حاصل شده از فرآیند جامعه پذیری و ویژگیهای ارزشمند 339 فرهنگی است که بیانگر صلاحیتهای اجتماعی و فرهنگی است.
.5 سرمایه اجتماعی: دلالت بر مجموعه ی روابط شبکهها، تعاملات، انجمنها و مؤسسات دارد که
مفهوم سرمایه اجتماعی
تعریفی که کلمن1 از سرمایه اجتماعی بیان میکند، برجنبه ساختاری آن تأکید دارد. وی اظهار میدارد که سرمایه اجتماعی متشکل از جنبهای از ساختار اجتماعی است که کنش افراد درون ساختار را تسهیل میکند. تعریفی که پورتز2 نیز از سرمایه اجتماعی بیان میکند، بر بعد ساختاری آن تأکید دارد. وی میگوید: منظور از سرمایه اجتماعی، قابلیت افراد برای در اختیار داشتن منابع کمیاب به واسطه عضویت در شبکهها یا ساختار اجتماعی وسیعتر است.
- Islam et.al,2006 - آن چه که در تئوری سرمایه اجتماعی اهمیت دارد آن است که اتصالات شبکه، دسترسی به اطلاعات و منابع را میسر میسازد. بارت - 1992 - اظهار میدارد که وجود سه ویژگی امکان دسترسی، به موقع بودن و قابلیت ارجاع دادن برای کسب اطلاعات، مزیت محسوب میشود. ناهاپیت و گوشال - 1998 - ، بعد ساختاری سرمایه اجتماعی را، الگوی کلی اتصالات بین افراد، بین آنهایی که با هم در یک شبکه در ارتباطاند، تعریف میکنند.
- الوانی و عبداالله پور، - 13 :1387 از دیدگاه سرمایه اجتماعی، آن چه که برای کسب موفقیت حائز اهمیت است، تنها » ویژگی های فردی« افراد نیست، بلکه » موقعیت شبکهی مرکزی« که فرد در سازمان دارد نیز مهم است. به عبارت دیگر، موقعیت و جایگاه فرد در شبکه اجتماعی، تعیین کننده میزان سرمایه اجتماعی اوست. جوامعی که کاملا جدا از هم هستند، اعتماد، مشارکت، شبکه کاری مثبت و همکاری دو جانبه متقابل بین اعضا را به میزان کمتری تجربه میکنند.
این شرایط نیز به نوبه خود اثر منفی بر » کیفیت زندگی« اعضا خواهد داشت. - الوانی و عبداالله پور 1387،: - Lin & Huang,2005 - - 22-21 سرمایه اجتماعی به معنی وجود اعتماد متقابل و حس همکاری و تعاون بین افراد جامعه، صنایع و نهادهای علمی و همچنین بین افراد و نهادهای جامعه و دولت - علی فرقانی و حق بین 1388،: - 31 سرمایه اجتماعی به شبکههایی از ارتباطات گفته میشود که دسترسی به منابع افراد درون شبکه را ممکن میسازد. Flamhollz.E -
