بخشی از مقاله
خلاصه
با توجه به تغییرات چشمگیر در محیطهای سازمانی اجتماعی و تشدید عرصه رقابت در جهان امروزی سازمانها بیش از گذشته به دنبال جذب و از آن مهمتر حفظ و توسعه افراد برای انجام فرایندهای جاری و آتی خویش هستند در همین راستا با توجه به اهمیت شناخت خصیصههای سازمانی به منظور ارتقای کیفی و کمی آنها بویژه در نظام آموزش و پرورش پژوهش حاضر به منظورشناسایی دیدگاه کارکنان آموزش و پرورش شهرستان کوهدشت در خصوص مشخصههای سازمانی با استفاده از تئوری z انجام گردیده است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و ازنظر گردآوری دادها توصیفی B پیمایشی است و ابزار جمع آوری داده ها به وسیله پرسشنامه بوده است
جامعه نمونه آماری این پژوهش 300 نفر و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 200 نفر میباشد که بوسیله روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. یافته های استنباطی نشان داد پرسنل مرد در مقایسه با پرسنل زنان دارای دیدگاه بهتری در مورد وضعیت خصیصههای سازمانی،"ماهیت استخدام" و "سرعت ارزیابی و ارتقاء"و ماهیت استخدام میباشند. و همچنین بین مشخصه های سازمانی رابطه مثبت و معنی داری نیز وجود دارد . بر اساس یافتههای فوقالذکر پیشنهادهایی در خصوص بهبود وضعیت سازمانی آموزش و پرورش شهرستان کوهدشت ارائه گردیده است.
مقدمه
» نیروی انسانی« مهمترین سرمایه ای است که نحوه بکارگیری آن برای حصول حداکثر کارآئی و بهره وری از پیچیده ترین مشکلات موجود می باشد. در واقع اگر بین اهداف فردی و سازمانی تطابق وجود نداشته باشد نیروی انسانی به عامل بازدارنده تبدیل خواهد شد. براین اساس لازم است با بکارگیری اصول علمی » برنامه ریزی نیروی انسانی« یا پرورش، رشد وتوسعه منابع انسانی، نیروی انسانی موجود شناسائی وتجزیه و تحلیل شده و نهاتاًی راهبردهای مناسب برای این موضوع اندیشیده شود.
ازآنجایی که مهم ترین عامل یا اهرم اصلی کاهش یا افزایش بهره وری سازمان، منابع انسانی آن است ،لذا یکی از مسائلی که مدیران سازمان های پیشرو را در دهه های آینده درگیر خود خواهد ساخت، تلاش برای افزایش بهره وری شغلی کارکنان است
از مهمترین عواملی که در برنامه ریزی منابع انسانی در سطوح سازمانی و ملی باید به آن توجه شود نیروی کار در دسترس است. به مانند سطح کلان و ملی، موفقیت یک سازمان نیز بستگی کامل به کارکنان آن دارد. رقابت- پذیری و نهاتاًی بقای سازمان بستگی به داشتن افراد مناسب، در شغلهای مناسب و در زمانهای مناسب دارد. برنامه ریزی منابع انسانی یا برنامه ریزی استخدامی بر عرضه و تقاضای نیروی کار تمرکز دارد
بر اساس یافته های علمی، مدیریت منابع انسانی در هر سازمان کلید اصلی دست یابی به اهداف تلقی می شود؛ چرا که ا یده های جدید برای نوآور ی و شکوفا یی، دستیابی به تولیدات جدید محققان است . به استناد پژوهش های انجام شده مدیریت منابع انسان ی، عملکرد سازمان را افزایش می دهد و ضمن ایجاد مز یت رقابتی مستمر ، در افزا یش بهره وری نیز نقش اساسی دارد
حسنعلی زاده و همکاران بیان میکنند که سرمایه انسانی عاملی است که بیش از هر عامل دیگری بر روی رشدو بقای سازمان تاثیرگذار است. امروزه اهمیت سرمایه انسانی در تمامی حوزه ها گسترش یافته است به نحوی که تئوری رشد مدرن به تراکم سرمایه انسانی توجه میکند و حتی سرمایه انسانی به عنوان یک عامل تاثیرگذار در رشد و توسعه اقتصادی جوامع قلمداد می کند
نظام مدیریت انسانی به بخشی از مدیریت منابع انسانی اطلاق میشود که شامل مجموعهای از هدفها، سیاست ها، راهبردها، خط مشیهای اجرایی و برنامهها در سطوح ذهنی است که در پاسخ به تلاش کارکنان و به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و کاری، تعالی و ترغیب آنان برای ادامه همکاری صادقانه و مثمر با سازمان و در نهایت افزایش پیوندهای بین فرد و سازمان می شود
بر این اساس این تحقیق به منظور شناسایی نظرات کارکنان آموزش و پرورش شهرستان کوهدشت در خصوص مشخصههای سازمانی با استفاده از تئوری z میباشد.
تئوری z
اوشیٌ در سال 1981سازمانهای آمریکایی و ژاپنی را مطالعه کرد و دو نوع سیستم مدیریت بنام های نوع A سازمانهای رایج در آمریکا ونوع jسازمانهای رایج در ژاپن هستند. هریک ازین دودسته ویژگیهای خاص خود را دارندبرای مثال ژاپنیها معتقدند، استخدام باید مادام العمر باشد و سازمان حق اخراج کارکنانش را ندارد، مگر اینکه مرتکب جرمی شده باشند یا به سن 55 سالگی که سن بازنشستگی آنهاست رسیده باشند. حال آنکه سازمانهای آمریکایی تمایل به استخدام کوتاه مدت به جای استخدام مادامالعمر دارند. همچنین سازمانهای ژاپنی عقیده دارند، نباید بیدلیل به کارکنان بیاعتماد بود اما این مسئله در سازمان های آمریکایی رعایت نمیشود و امنیت شغلی کمتری در بین کارکنان سازمان ها وجود دارد
سازمانهای ژاپنی اعتقاد دارند تا زمانی که یک فرد 10 سال برای شرکت کار نکرده است ارزیابی و ارتقاء وی، کار درستی نیست. در این سازمانها مدیران پهلو به پهلوی کارکنانشان کار میکنند و این می تواند توضیحی برای این موضوع باشد که چرا مدیران ژاپنی قادر به درک مشکلات کارکنانشان هستند در حالیکه در آمریکا به این روش اعتقادی ندارند، زیرا آنها معتقد به بازخورد و ارتقاء سریع هستند. ژاپنی ها معتقدند به ارتقاء از طریق افراد خارج از سازمان نیستند بلکه معتقدند ارتقاء ازدرون سازمان باید صورت پذیرد، حال آنکه در سازمانهای آمریکایی ممکن است ارتقاء از درون یا بیرون سازمان صورت گیرد.
تصمیمگیری در سازمانهای ژاپنی جمعی است و باید کل سازمان در آن شرکت کنند، اما در سازمانهای آمریکایی تنها افراد خاصی در تصمیمگیری شرکت میکنند و این افراد کسی نیستند جزء مدیران آن سازمان. سازمانهای نوع A - آمریکایی - در واژههای برنز و استاکلرٌ متمایل به سیستمهای مکانیکی می باشند، در حالیکه نوع J - ژاپنی - شبیه سیستمهای ارگانیک میباشند - مشاهیر مدیریت - . همان گونه که ملاحظه می گردد - جدول - 1، طبق بررسیهای اوچی مشخصههای سازمانی در تئوری Z با برخی از مشخصههای مدیریت از نوع A و برخی از مشخصههای مدیریت از نوع j مطابقت داشته و حالتی بینابینی دارد.
جدول--1 تفاوتهای ارائه شده توسط اوچی از دو فرهنگ مدیریت ژاپنی و آمریکایی براساس تئوریZ
مشخصههای سازمانی
در این نحقیق مشخصه های - قابلیت استخدام، تصمیمگیری، مسئولیتپذیری، ماهیت وظایف، ارزیابی و ارتقاء، کنترل - مورد برسی قرارگرفتند
