بخشی از مقاله
خلاصه:
تجارت الکترونیک به عنوان یکی از پیشرو ترین حوزه های بازاریابی امرزوه معرفی شده است. از سوی دیگر موفقیت سازمانها در دنیای رقابتی امروز به دشواری همراه شده است. به همین علت شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در هر صنعتی، علی الخصوص در صنعت پیشرو تجارت اکترونیک، منجر به موفقیت سازمانها و کلید برون رفت آنها از صنایع در حال افول میشود.
مقدمه
با ورود اینترنت به عرصه کسب و کار و تجارت، تاثیر شگرفی بر فرآیندها داشته است و منجر به افزایش سرعت و تسهیل امور شد است. همچنین در برخی جنبه ها به امکانات و قابلیتهایی دست یافته است که منجر به شگفتی جهانیان و مایه شعف صاحبان صنایع شده است.یکی از این کاربردها استفاده از اینترنت در تجارت و کسب و کار است که منجر به خلق عبارت "تجارت الکترونیک" شده است.در زیر به برخی از تعاریفی که از این عبارت نوظهور در تجارت،تجارت الکترونیک شده است پرداخته شده است.
تعریف اول :
تجارت الکترونیک را میتوان انجام هرگونه امورتجاری و بازرگانی از طریق شبکه جهانی اینترنت بیان کرد. این امور میتواند شامل عمده فروشی و خرده فروشی در کالاهای فیزیکی و غیرفیزیکی، ارائه سرویسهای مختلف به مشتریان و دیگر امور تجاری باشد.
تعریف دوم :
تجارت الکترونیک عبارتست از انجام فرآیندهای رتجاری به شکل یکپارچه از طریق استفاده از تکنولوژی ارتباطات و کامپیوتر . فرآیندهای تجاری عبارتند از طراحی محصولات، تولید و فروش و انجام سفارشات و تامین خدمات
نیروهای موجود در بازار تعیین کننده نحوه رفتار بنگاهها است. شدت رقابت، میزان رقابت، میزان رقابتی بودن کالاهای جایگزین، تهدیدات ناشی از ورود رقبای جدید، ماهیت و نوع مشتریان همگی رفتارهای رقابت خاصی را برای بنگاههای اقتصادی تحمیل میکنند .با ورود فناوریهای اطلاعات به حوزه تجارت و اقتصاد بسیاری از متغیرها بازار، از جمله عوامل رقابتی بنگاهها تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته اند. بنابراین سازوکار تاثیرگذاری عوامل رقابتی بر رفتارهای یک کسب و کار تاثیر گذاشته است.
با بهرهگیری از فناوری ارتباطات گسترده و کم هزینه اینترنت، شرکتها میتوانند به راحتی فراتر از از مرزهای ملی عمل کرده و با هزینههای کم به مشتریان خود دسترسی داشته باشند.شرکتها با استفاده از اینترنت میتوانند بر موانع سنتی تجارت بینالملی فائق آیند و باید در مراحل اولیه جهانی سازی خود را به این ابزار توانمند سازند تا از این طریق به شایستگیهای مبتنی بر اینترنت شرکتها را وارد رقابت جهانی کرده و از همان لحظه آغاز خود باید خود را برای رقابت آماده کنند.این امر باعث میشود شرکتها ناگزیر شوند تا همان مراحل اولیه توسعه خود، رقابت جهانی را مد نظر داشته باشند
از سوی دیگر استفاده از اینترنت به عنوان یک مسئله کلیدی موفقیت در تمامی کسب و کارها درآمده است و تمامی آنها از این راه استفاده میکنند و کسب و کاری موفق میشود که به بهترین نحو ممکن از این طریق به نفع کسب و کار خویش استفاده کند. در نتیجه تجارتی بیشترین سهم را از موفقیت دارد که که شاخصهای موفقیت شناسایی کرده و در حد توان خود، توانمندیهای خود را در آن راستا افزایش دهد.بارها در تارخ به صنایعی برخورد کرده شده است که با توجه به تمامی پشتوانه قوی که داشته است به سرعت به مرز ورشکستگی رسیده اند. این دست مسائل ذهن محققین را به خود جلب کرده است.
با بررسیهای ابتدایی انجام شده موضوعی که به تازگی در ادبیات تخصصصی مدیران ارشد سازمانها راه یافته است، موضوع عوامل کلیدی موفقیت است، موضوعی که به دلیل نو بودن و تاثیر مهم آن بر موفقیت در گیری ذهنی بالایی را برای صاحبان صنایع ایجاد کرده است.صنعت تجارت الکترونیک نیز طبق سطور بالا، دارای حساسیت خاص خویش است، و صاحبان چنین مشاغلی در پی به حدداقل رسانیدن میزان ریسک خویش در بازار و صنعت فوق میباشند. بر این اساس در این مقاله سعی شده است تا در ابتدا پس از معرفی تجارت الکترونیک، شاخصهای کلید موفقیت در آن شناسایی شده و سپس به ارئه جمع بندی از عوامل یافت شده بر اساس پیشینه پرداخت.
تاریخچه تجارات الکترونیک:
شرکتها و تجارتها با استفاده از اینترنت میتوانند بر موانع سنتی تجارت بینالملی غلبه کنند.کسب وکارها باید در مراحل اولیه جهانی سازی خود را به این ابزار مجهز کنند. در واقع باید بتوانند با بکارگیری تجارت الکترونیک و اینترنت به مزیت رقابتی دست یابند که به اصطلاح به آن شایستگیهای کلیدی مبتنی بر اینترنت میگویند. با ظهور اینترنت، بسیاری از شرکتها سعی کرده اند با بهرهگیری از این فرصت خود را به بازارهای جهانی برسانند و از این مزیت پیشتاز بودن در این عرصه بهره گیرند.
تجارت الکترونیک و به تبع ، مدلهای تجارت الکترونیک اولین بار در اوایل دهه - 70 میلادی - ارایه شدند. در این دوره استفاده از مدلهای تجارت الکترونیک بسیار پر هزینه بود و عموم کاربران آن را، شرکتهای بزرگ مالی و بانکها و گاهی شرکتهای بزرگ صنعتی تشکیل میدادند .EFT1از اولین نمونه های مدلهای تجارت الکترونیک مورد استفاده بود که به منظور ارتباط مالی بین موسسات مالی مورد استفاده قرار میگرفت. کاربرد تجارت الکترونیک در این دوره دشوار بود .
به علاوه نیاز به سرمایه گذاریهای سنگین برای تهیه بستر موردنیاز آن لازم بود. لذا محدوده کاربرد آن به موسسات مالی و شرکتهای بزرگ محدود می شد. در مرحله بعد استاندارد EDI2 ایجاد شد که تعمیمی ازمدل نقل و انتقالات مالی و بانکی با استفاده از ابزارهای نوپای اطلاعاتی، بود.