بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی روش های یاددهی کارآفرینانه می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه ی گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران است که با روش نمونه گیری تصادفی 225نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش پنج روش یاددهی از طریق مشاهده، یاددهی از طریق یادگیری تجربی، یاددهی از طریق گفتگو، یاددهی براساس منابع انتشاراتی، یاددهی براساس شبیه سازی شناسایی و با استفاده از آزمون فریدمن رتبه بندی شدند.
.1 مقدمه
علیرغم وجود طرح های علمی و عملی درباره توسعه کارآفرینی و در ادامه الزام آموزش آن در جامعه، متاسفانه آموزش کارآفرینی در ایران هنوز با شیوه های سنتی صورت می گیرد. تحقیقات نشان می دهند، شیوه های جدید از اثر بخشی بیشتری نسبت به شیوه های سنتی برخوردارند و قادرند به شکلی مناسب تر و عمیق تر مهارت ها و نگرش های کارآفرینانه را در دانشجویان و کارآفرینان نوپا پرورش دهند. این در حالی است که در دانشگاه های ایران، تدریس درس کارآفرینی صرفاً به صورت نظری و بیشتر بر مبنای روش سخنرانی می باشد
راه و روش فکر کردن و عمل نمودن براساس یک سری از فرضیات و با استفاده از مجموعه تکنیک ها و مهارت های خلاقانه را روش یاددهی- یادگیری می گویند - Neck and Green, 2011 - . .پس از تایید تئوری قابل آموزش بودن کارآفرینی و با افزایش روند آموزش کارآفرینی در کشورهای آمریکایی و اروپایی، این سوال مطرح شد که "چگونه و چه چیز باید آموزش داده شود؟ . - Lourenc¸o and Jones, 2006 - لذا شناسایی و استفاده از روش هایی نوین و اثربخش آموزش های کارآفرینی ضرورت می یابد. مقاله حاضر در صدد است تا روش های یاددهی اثربخش، جهت پرورش کارآفرینان در دانشجویان دانشگاه تهران را بررسی و رتبه بندی نماید.
یادگیری کارآفرینانه
در حالیکه رشد و توسعه برنامه های آموزشی مرتبط با کارآفرینی و ایجاد کسب و کارهای مخاطره ای قابل توجه بوده و تعداد دانشکده ها و دانشگاه هایی که در این خصوص فعالیت می کنند، به سرعت رو به رشد است - katz, 2003; Dehghanpour Farashah,2013 - ؛ اما به گفته سولامون - - 2007 محققان نتوانسته اند برروی چگونگی آموزش کارآفرینی به توافق برسند و در نتیجه دانشگاه های مختلف از روش ها و دروس متفاوتی برای آموزش کارآفرینی استفاده می کنند
به اعتقاد ری - 2002 - ، "یادگیری کارآفرینانه" فرآیندی پویا متشکل از آگاهی و هوشیاری ، اندیشه و تامل، معاشرت و به کارگیری می باشد که دانش مورد نیاز برای اثر بخشی و اداره کسب و کارهای جدید را تامین کرده و توسعه می دهد. یانگ و الکس - - 2014 در تحقیق خود به این نکته اشاره می کنند که تعداد محدودی از دانشگاه های کارآفرینی توانسته اند برنامه ها و محیط آموزشی مناسبی را جهت یادگیری سیستماتیک در دانشجویان کارآفرینی ایجاد کنند؛ همچنین استفاده از روش های آموزشی و دروس دانشکده های بازرگانی برای آموزش فرآیندکارآفرینی مناسب نبوده و مانع یادگیری شهودی و تفکر خلاق در کارآفرینان می گردد
شاخص های اثربخشی و عملکرد یادگیری
یکی از موضوعاتی که امروزه توجه محققان و اندیشمندان رشته کارآفرینی را به خود اختصاص داده "بررسی شاخص های اثربخشی و ارزیابی تاثیر آموزش کارآفرینی" می باشد
با جمع بندی نتایج مطالعات و تحقیقات گوناگون در این زمینه، می توان گفت که رایج ترین شاخص ارزیابی میزان موفقیت آموزشهای کارآفرینی، تعداد کسب و کارهای ایجاد شده توسط دانشجویان فارغ التحصیل می باشد. باید اذعان نمود که این شاخص از نظر کسانی مناسب تلقی می شود که هدف از آموزش کارآفرینی را تاسیس کسب و کارهای جدید می دانندو تمایل به ارزیابی بلندمدت نتایج آموزش کارآفرینی دارند
در صورتی که اندیشمندانی چون کوراتکو - 2005 - ، بایکز - 2013 - و استورن - - 2014 که هدف از آموزش کارآفرینی را ایجاد نگرش، مهارت و توانایی های کارآفرینانه در دانشجویان می دانند، اثر بخش ترین شاخص ارزیابی موفقیت را اندازه گیری تغییرات نگرشی و رفتاری دانشجویان تعریف می کنند. از دیگر شاخص های ارزیابی، می توان به به مواردی چون: اندازه گیری سهم برنامه های کارآفرینی در فرآیند انتقال تکنولوژی، ایجاد مشاغل جدید و میزان همیاری با کارآفرینان محلی؛ رضایت دانشجویان از دروس ارائه شده؛ نوآوری های صورت گرفته؛ چگونگی عملکرد تجاری دانشجویان فارغ التحصیل
کیفیت تمرین های انجام شده توسط دانشجویان، کمیت و کیفیت پتنت های ثبت شده توسط آنها؛ توانایی تجزیه و تحلیل مسایل - yang & Alex, 2014 - ؛ اندازه گیری میزان خودکنترلی و نیاز به موفقیت دانشجویان - Hansemark, 1998 - و نتایج حاصل از برگزاری امتحانات دوره ای - - Gerba, 2012اشاره نمود. نکته قابل توجه دیگر در سنجش اثربخشی آموزش کارآفرینی تعیین زمان مناسب برای ارزیابی نتایج و بلند مدت بودن دوره آن می باشد. چراکه کارآیی شاخص های ارزیابی کوتاه مدتی که بلافاصله بعد از اتمام دوره آموزش صورت می گیرند مورد تردید واقع شده است
شناسایی روش های نوین یاددهی و یادگیری کارآفرینانه
نتیجه تحقیقات به لزوم تغییر ساختار آموزشی و فرآیند یاددهی- یادگیری کارآفرینی در جهت بالا بردن نرخ یادگیری در دانشجویان و کارآفرینان نوپا اشاره دارد. بایکز - - 2013 عقیده دارد که هدف و محتوای آموزش های کارآفرینی می بایست در ارتباط با نقش کارآفرینان در یک جامعه تعریف شود و آموزش های کارآفرینی با هدف افزایش خلاقیت، نواوری و خوداشتغالی در کارآفرینان نوپا صورت گیرد
2013 - .به زعم کوراتکو یادگیری کارآفرینانه زمانی رخ می دهد که روش های یاددهی بر مبنای منابع یادگیری کارآفرینانه تنظیم گردند. وی منابع یادگیری کارآفرینانه را تحت عنوان سه دسته: .1 یادگیری از منابع انتشاراتی؛ .2 یادگیری ناشی از بحث و گفتگو؛ و .3 یادگیری از مشاهده، معرفی می کند. - - Kuratko D. , 2005این در حالیست که راسموسن - - 2006، مهمترین و موثرترین منبع یادگیری کارآفرینانه در آموزش های کارآفرینی را یادگیری از انجام فعالیت های کاری عنوان می نماید
بسیاری از محققان عقیده دارند که برای بهبود وضعیت آموزش کارآفرینی و استفاده از روش های جدید و نوآورانه نیاز به مدرسانی با قابلیت کارآفرینانه بالا می باشد.همچنین بالا بودن قابلیت های کارآفرینانه دانشجویان می تواند در تصمیم گیری برای استفاده از روش های خلاقانه آموزش، میزان موفقیت کارآفرینان نوپا و افزایش اثربخشی آموزش های کارآفرینی تاثیر گذار باشد -
جونز و انگلیش - - 2004، پرتوس - - 2010 و کوراتکو - 2005 - در مطالعات خود به ضرورت تغییر زیر ساخت های دانشکده های کارآفرینی اشاره کرده اند. شواهد نشان می دهد که استفاده از روش های آموزش عمل محور و شبیه سازی منجر به ایجاد یادگیری تجربی و بروز رفتار کارآفرینانه در دانشجویان شده و خلاقیت و نوآوری را در آنها پرورش می دهد
برخی روش های جدید یاددهی- یادگیری مورد استفاده در دانشگاه های مطرح جهان عبارتند از : روش موسسات تجاری کوچک ، روش کارآفرینان مقیم ، انجمن دانشجویان کارآفرین ، روش راه اندازی کسب و کار ، تبادل دانشجو ، دوره کارورزی و کارگاه های تابستانه کارآفرینی.
