بخشی از مقاله
چکیده
سازمانهای تجاری برای موفقیت در دنیای رقابتی امروز به اجرای مسئولیت اجتماعی شرکت نیاز دارند .مسئولیت اجتماعی شرکت فرا تر رفتن از چارچوب حداقل الزامات قانونی است. که سازمان در آن فعالیت می کند. در واقع مسئولیت اجتماعی شرکت ها ،رویکردی متعالی به کسب و کار است که تأثیر اجتماعی یک سازمان بر جامعه چه داخلی و چه خارجی را مد نظر قرار می دهد .و هدف اصلی آن فراهم آوردن تمامی بخش ها اعم از دولتی، خصوصی و داوطلبان جهت همکاری با یکدیگر است و چنین رویکردی مستلزم ایجاد یک فرهنگ قوی است که بر ارزشهای مسئولیت اجتماعی و شایستگیهایی که برای دستیابی به منافع هم افزایی مورد نیاز است تأکید کند و کارکنان سازمان یک جایگاه مرکزی در بهبود چنین فرهنگی دارا هستند.در این مقاله به مسئولیت اجتماعی شرکت و نقش کلیدی منابع انسانی پرداخته می شود. مدیریت منابع انسانی یک نقش هدایت کننده در تشویق و ترغیب فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت در همه سطوح دارد. ترکیب این دو بر فعالیتهای مدیریت منابع انسانی و مسئولیت اجتماعی شرکت تأثیر می گذارد که رفتار مطلوب را تقویت کند و موجب ایجاد موفقیت بلند مدت در سازمان شود . این مقاله شامل سه بخش است بخش اول شامل ادبیات تحقیق است در بخش دوم راهکارهای عملی برای درونی کردن مسئولیت اجتماعی شرکت از طریق واحد منابع انسانی را ارائه می دهد و در بخش سوم با نتیجه گیری خاتمه می
یابد .
واژگان کلیدی:مدیریت منابع انسانی،مسئولیت اجتماعی ،تعهد سازمانی،برنامه ریزی،کارمندیابی
مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، نوآوری و تولید ملی
202
مقدمه
بسیاری از سازمانها به نحو فزاینده ای از ارزش مستقیم اقتصادی CSR آگاهی یافته اند
æ با ادغام آن به منزله سرمایه گذاری راهبردی با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیتهای مدیریتی خود، می توانند تأثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند و در ضمن، شهرت
æ اعتبار خود را نیز تقویت کنند .با پیروی از این روش، نه تنها برای امروز خود سود تولید می کنند، بلکه موقعیت آینده خود را نیز تثبیت می نمایند.
مسئولیت اجتماعی جایگاه خیلی مهمی در برنامه ها و استراتژی های سازمان در عرصه کنونی جهان دارد .مسئولیت اجتماعی شرکت یکی از روش های مهم است که سازمان می تواند خود را از رقبایش متمایز کندو موجب بهبود در فروش شود ،وفاداری مشتریان را افزایش دهد و توانایی جذب و حفظ و نگهداری کارکنان را افزایش دهد و سازمان با سرمایه گذاری در مسئولیت اجتماعی می تواند عملکرد مالیش را بهبود بخشد و ارزش های اقتصادی ممتاز کسب کند .محققان مختلف بر اهمیت حیاتی منابع انسانی برای اجرای مناسب مسئولیت های اجتماعی شرکت تأکید دارند و معتقدند که منابع انسانی می تواند با بررسی دوره ای عملکرد کارکنان ،آموزش کافی به نیروی کار ، بهبود مسیر شغلی برای کارکنان ،ایجاد انگیزش و تعهد در نیروی کار سازمان کل مزایای تجاری را بدست آورد و بطور موفقیت آمیزی موجب رضایتمندی سهامدارنش شود .
رهنمودهای قابل ملاحظه ای وجود دارد برای شرکت هایی که می خواهند جایگاه بهتری در محیط کسب وکار وجامعه داشته باشند. در این شرکت ها مدیران باید کارکنانشان را در فعالیتهای مسئولیت اجتماعی در گیر کنند .
نانسی( (2004 بحث می کند که نقش منابع انسانی در بهبود فرهنگ مسئولیت اجتماعی سازمانها، بر اهمیت رو به رشد سرمایه انسانی به عنوان عامل موفقیت سازمانهای امروزی تاکید می کند.
مشارکت کارکنان یک عامل موفقیت اساسی برای عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت است .مدیران منابع انسانی باید از ابزارها و فرصت ها استفاده کنند تا کارکنان را در استراتژی مسئولیت اجتماعی شرکت در گیر کنند .کارکنان ترجیح می دهند برای سازمانهایی کارکنند که ارزشهای آنان با ارزشهای سازمان هماهنگ است .بنابراین مسئولیت اجتماعی شرکت می تواند کارکنان مستعد و شایسته را مخصوصا در بازارهای کاری سخت حفظ و نگهداری نماید .
سیستم های منابع انسانی ارتباطات را اداره می کنند و عقاید ،سیاست ها ، فرهنگ و تغییرات رفتاری را اجرا می کنند و بر اجرای اهداف سازمان تمرکز می کنند.منابع انسانی می تواند بهبود فرایندها و سیستم ها را تسهیل کند و اصول اخلاقی مسئولیت اجتماعی شرکت را ترویج کند و به فرهنگ مسئولیت اجتماعی شرکت با عملکرد بالا برسد .مسئولیت اجتماعی شرکت تاثیر مثبتی بر اصول اخلاق کارکنان،انگیزش،تعهد،وفاداری،آموزش،کارمندیابی و ... دارد
.(کرونین و زاپالا،.(2002
302 مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، نوآوری و تولید ملی
ادبیات تحقیق
مسئولیت به معنای تعهد است و مسئولیت پذیری یعنی وجود تعهد در شـخص بـرای انجـام کاری که به او سپرده شده است و وجود آن در هر شخص برای انجام کارهای گروهـی ضـروری است .
مسئولیت اجتماعی سازمانها عامل اساسی بقای هر سازمانی است. با توجه بـه اینکـه همـه سازمانها ارتباط هایی با جامعه دارند،CSR ، صرفنظر از اندازه یـا بخـش سـازمان، بـه درجـات مختلف به موضوع اجتناب ناپذیری تبدیل شده است. . CSR کل طیف اصول بنیادی را، که از سازمانها انتظار می رود آنها را بپذیرند و در اقدامات خود منعکس کنند، دربر می گیـرد. اصـول مزبور، در میان بقیه موارد، شامل احترام به حقوق انسان، رفتار منصفانه با نیروی کار، مشـتریان و تأمین کنندگان، شهروندان خوبی برای جوامعی که در آنهـا فعالیـت مـیکننـد و حفاظـت از محیط زیست می شوند. این اصـول نـه تنهـا از لحـاظ اخلاقـی اهـداف مطلـوب وپسـندیده ای هستند، عوامل کلیدی مهمی نیز در حصول اطمینان از این نکته اند. کـه جامعـه امکـان بقـای سازمان را در دراز مدت فراهم می آورد، زیرا از فعالیتها و رفتار سازمان بهره می برد.
مسئولیت اجتماعی در مفهوم نوین را میتوان به اشکال زیر تعریف کرد:
ماتن و مون( (2004تعریـف زیـر را از مسـئولیت اجتمـاعی ارائـه دادنـد"CSR مفهـومی آمیخته است که بـا مفـاهیمی همچـون اخلاقیـات کسـب و کـار ،انسـان دوسـتی سـازمان هـا ،شهروندی ،ماندگاری،ومسئولیت زیست محیطی سازمانها همپوشی دارد .مفهـومی پویـا وبحـث انگیز است که هر محیط اجتماعی،سیاسی ،اقتصادی و نهادی آن رادر بر دارد "
آرچی کارول CSR(1979) را به گونه بسیارگسترده تعریـف کـرد "مسـئولیت اجتمـاعی کسب و کار ،انتظارات اقتصادی،حقوقی،اخلاقی،و اختیاری جامعه از سازمان ها را در زمان معین دربرمی گیرد.
دولت انگلستان مسئولیت اجتمـاعی سـازمانها را بـدین گونـه تعریـف نمـود "اقـدام هـای ذاوطلبانه ای که کسب و کارها ،علاوه بر انطباق با الزامات قانونی کمینه ،به منظـور پاسـخگویی به منافع رقابتی خود و منافع جامعه انجام می دهند.
کمیسیون اروپا"مفهومی که طبق آن سازمانها مسائل اجتماعی و زیست محیطی ناشـی از عملیات کسب و کاری خود وتعامل خویش را با ذینفعانشان به صورت داوطلبانـه یکپارچـه مـی سازند2001
CSRآسیا :تعهد شرکت به روشی پایدار به لحاظ اقتصادی ،اجتماعی،و زیست محیطی که با موازنه ی منافع ذینفعان گوناگون همراه باشد.
مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، نوآوری و تولید ملی
204
کنفدراسیون صنایع انگلیس"پذیرش این که سازمانها باید نه تنهـا درقبـال عملکـرد مـالی خود بلکه درقبال تاثیر فعالیت هایشان در جامعه و یا محیط پاسخگو باشند.برنامه و ابزاری است برای گفتمان ...بخش اقتصاد، سیاست و جامعه با هدف ایجاد ارتقای اعتماد عمومی به سرمایه گذاران و بنگاه های اقتصادیآنان.
